Een vertederend beeld uit onze voormalige Open Tuin De Uiterwaard in Epse dat na vele jaren nog steeds op mijn netvlies gebrand staat, is moeder egel met vijf jonkies, scharrelend tussen de heesters.

Denkt een tuinliefhebber aan egels dan denkt hij ook al snel aan slakken. Voor een natuurvriendelijke bestrijding van dit plaagdiertje is nl. geen enkel dier beter uitgerust dan onze stekelige vriend de egel. Mogelijk dat een das uw tuin er nog sneller van bevrijdt, maar of we dat moeten willen…????? Laten we dus, in ons eigen belang, maar gaan voor de egel.

Hebt u het geluk dat uw tuin regelmatig door een egel bezocht wordt, probeer hem daar dan te houden. Denk niet alleen aan het verwennen met kattenbrokjes en een bakje water, maar ook aan het plaatsen van een egelhuis en aan een natuurlijke manier van tuinieren.

Erg jammer dat het ook met de egel slecht gaat. In de laatste 10 jaar is het bestand met 50 % afgenomen. Niet alleen door voedselschaarste ten gevolge van de afname van de biodiversiteit, maar ook doordat wij in onze onschuld de composthoop gedachteloos omzetten. Omdat die ook een aantrekkelijke overwinteringsplek is, kunnen we die tussen november en april beter met rust laten. Wees in die periode ook terughoudend met het verbranden van afvalverbrandingshopen en sluit de egel niet per ongeluk op in garages en kassen. Ook de auto maakt heel veel slachtoffers, per jaar maar liefst 135.000. En wat dacht u van de robotgrasmaaier? Vooral in de voorbije jaren heeft die heel veel slachtoffers gemaakt. De modernere versies zijn veiliger, maar neem het zekere voor het onzekere en laat hem, om gruwelijke verwondingen te voorkomen, alleen overdag ‘los’ We sluiten gezellig af met een nauwelijks bekende sluipmoordenaar en dat zijn de bladkorven die in het najaar door onze goedbedoelende overheid (laten we ook maar eens positief zijn) overal geplaatst worden zodat men de openbare ruimte schoon en veilig kan houden. Ook bedoeld voor al die mensen die geen tuin hebben maar zodoende hun bestrating wel schoon kunnen houden. Helaas verhuist ook menig tuineigenaar al het blad, het bruine goud, uit zijn tuin richting de korven want die tuin moet ‘schoon’ de winter in.

De korven zijn ook aantrekkelijk voor de egel om er insecten te zoeken en om zijn winterslaap in door te brengen: een dodelijke keuze want deze egel eindigt in de grijper, bladzuiger of shredder.

Informatie op internet leert dat dit te voorkomen is door het aanbrengen van dubbeltjesgaas rond de korf, vanaf de bodem en dan 20 cm. hoog. Gelukkig heeft het Groenbedrijf Deventer  mijn verzoek om de korven van dit gaas te voorzien direct ingewilligd.

Bij nader inzien blijft er nog een probleem over en dat zijn de ‘spontane’ hopen die de inwoners her en der creëren en waarbij men dus vervolgens niet kan voorkomen dat daar egels in gaan zitten. Ideaal zou zijn als de burger daar dan zelf een stukje gaas omheen zet, maar of dat ooit realiseerbaar zal zijn?

En de tuineigenaar dan? Die doet er verstandig aan om al zijn blad in de borders te verwerken. Ook de planten kunt u er mee bedekken/beschermen, met uitzondering van de groenblijvende planten. Niet alleen de egel, maar alles wat leeft in de tuin zal u dankbaar zijn. Herhaal dit elk jaar en u zult blij verrast zijn als u ziet hoe snel dat blad verdwijnt omdat het wordt omgezet in een prachtige humuslaag. De planten en ook de bloembollen groeien er in het voorjaar met gemak doorheen en u hoeft ook niet meer of in ieder geval veel minder te voeden; stikstof hebben we sowieso al veel te veel. In de zomer zijn de borders veel minder gevoelig voor uitdroging en van onkruid zal nog nauwelijks sprake zijn. Met deze aansporing zullen we u regelmatig lastig blijven vallen.

Ton Blokvoort