Verslag van de lezing door Vera Greutink op 17 april 2024.

“Het hele jaar iets eetbaars oogsten, uit een klimaatbestendige, milieuvriendelijke én mooie tuin en dat met minder inspanning, daar gaat mijn lezing over”. Zo begon Vera Greutink haar lezing, waarin ze eerst enkele basisprincipes behandelde, waarmee ze al zo’n 20 jaar werkt vanuit, de principes van permacultuur.
In de permacultuur wordt met vijf lagen gewerkt; hoge en lage bomen, klimmers, struiken en een bodem bedekkende laag van kruiden, vaste groenten, bodembedekkers, eetbare wortels of knollen.
De grond bedekt houden en met rust laten is daarbij essentieel. Door niet te spitten wordt het bodemleven met rust gelaten, blijft de bodemstructuur in tact en wordt de bodem op natuurlijke wijze gevoed, waardoor je minder water hoeft te geven en alles in het voorjaar eerder tot leven komt. Ook wordt er daardoor minder CO2 uitgestoten.
Spitten vermeerdert het wortelonkruid en doet onkruidzaad ontkiemen. Maar hoe ontgin je dan een stuk grond vol onkruid? Dat kun je doen door de grond met karton te bedekken, hoorden we.

Bij de fietsenmaker kun je daarvoor verpakkingsmateriaal ophalen. Verwijder plakband en nietjes en dek de grond in maart/april goed af met het karton. Maak er na de ijsheiligen gaten in om zaailingen van pompoen en courgette in te zetten. Dat ziet er leuk uit en levert ook een smakelijke oogst op. De volgende lente heb je dan lekkere losse grond zonder onkruid, waarin het goed kweken is.
In een moestuin is het verstandig om in vaste bedden te werken van 120 cm breed. Dan kun je overal goed bij, zonder de grond dicht te trappen. Maak de paden 30 tot 60 cm breed, leg de bedden voor goede bezonning liefst noord-zuid aan en zorg voor bedekking tussen de planten. Mulch met organisch materiaal, zoals stro, hooi en planten, grasmaaisel, en onkruid resten zonder zaad en wortels. Tegenwoordig worden daarvoor ook wel plukken wol gebruikt. 
Bedekking verhoogt het humusgehalte van de bodem, voorkomt onkruidgroei, verdamping en erosie. 
“Ik werk met polycultuur”, vertelt Vera Greutink ons “en dat kan ook in potten en bakken. Ik combineer op één stuk verschillende groenten, kruiden en eetbare bloemen. Daardoor heb ik minder problemen met plaagdieren, trek bestuivers aan en heb een grotere totaalopbrengst. Aan de noordkant van een bed zet ik vaak hoge groeisteunen waartegen ik rankende groente laat groeien, of ik zet er een rij zonnebloemen neer. Door de diversiteit van polycultuur is er altijd wel wat te oogsten. Bieten zaai ik dik en oogst daarna in drie stadia. Eerst pluk ik wat bietenblad dat ik in stamppot gebruik, daarna oogst ik minibietjes, waarna de rest tot dikke bieten uit kan groeien”. Van heel wat planten en struiken die in de siertuin staan, valt te oogsten, kunnen we in diverse boeken lezen. Zo biedt de tuin niet alleen genoegen voor oog en neus, maar kunnen we er ook veel meer van eten dan we denken.

Inke Mensink.