Deventer

Vruchtgewassen voor de moestuin

Als je begint met moestuinieren, is het wel zo leuk dat het lukt. Daarom is hierna een overzicht opgenomen van meerdere rassen van vruchtgewassen. Het is geen uitputtende lijst. We zijn benieuwd naar jouw ervaring met het kweken van vruchtgewassen. Verder zijn er vaak ook opgekweekte plantjes verkrijgbaar die je in kweekbakken en/of de volle grond kunt zetten. Dat is duurder maar je hebt je moestuin dan wel eerder aangekleed. Bovendien kun je in verhouding eerder oogsten.

De ontwikkeling van rassen en soorten staat niet stil. Daarom is er bewust voor gekozen om terughoudend te zijn met het noemen van rassen. Elke hovenier die zich heeft toegelegd op moestuinieren zal je op weg kunnen helpen.

Onderaan deze lijst kunt u de foto's bekijken van de verschillende soorten (in alfabetische volgorde).
----------

Augurken

Voor de moestuin zijn de lage augurkensoorten geschikt. Alle soorten houden van warmte en zijn gevoelig voor vorst en wind. Voor een gezonde groei hebben ze regelmatig water en veel voedsel nodig. Ze groeien goed op zonnige, beschutte plekken op bedden met een hoog humus gehalte. Op te koude natte of te droge grond lukt het niet. Ze doen het prima tussen bedden met hoog opgroeiende groente zoals bijvoorbeeld tomaten, erwten of stokbonen. Het is leuk maar arbeidsintensief om augurken te kweken. De augurk bepaalt zelf wanneer hij wil groeien en geplukt wil worden. Wel zeer de moeite waard, want ze smaken toch echt anders dan uit een pot.

----------

Courgette

Courgettes zijn één van de leukste groentes om in je moestuin te zetten! Ze zijn super makkelijk te kweken op elke grondsoort, zien er prachtig uit en geven tot ver in oktober een enorme opbrengst. Wel hebben ze regelmatig water nodig. Maak voor de klimcourgettes een klimrek zoals beschreven in "IJzer in de tuin". Zaden voor klimcourgettes zijn wat lastiger verkrijgbaar.

----------

Paprika

Paprika houdt van middelzware, humeuze grond met niet teveel kalk. Paprika heeft een zeer zonnige standplaats nodig. Beschutting tegen de wind door hoog groeiende groentesoorten, hagen (zie ook "Informele hagen""Loofhoutgewassen voor het aanplanten van een heg" en "Naaldbomen voor het aanplanten van een heg"), een schutting of de zuidmuur van het huis bevordert de groei. Paprika is een niet-winterharde heester. De vruchten zijn nooit rijp en de paprika zelf is een bes. Ze rijpen van cremegeel naar helderrood. Je kunt paprika ook goed kweken in een pot. Ze kunnen pas naar buiten na de IJsheiligen. Er zijn veel soorten verkrijgbaar.

----------

Pompoenen

Pompoen is een verzamelnaam voor heel veel soorten. Er zijn sier-, eetbare en echt lekkere soorten. Pompoen neemt (afhankelijk van het ras) vrij veel ruimte in (ca. twee m²). De zaden zijn ook eetbaar. Pompoenen groeien op alle grondsoorten behalve op lichte zurige zandgronden. Ze kunnen niet tegen nachtvorst. Bij droogte goed water geven. Pompoenen houden van een warme en beschutte plaats.

Bij natte zomers is het aan te bevelen de pompoenen die zich al hebben gevormd, droog op een plank te leggen. Of een pompoen rijp is kun je zien aan de steel van de vrucht: als deze rimpelig wordt, droge groeven of barstjes gaat vertonen (kurkachtig), is de pompoen rijp. Ook moet de pompoen keihard aanvoelen en hol klinken als je er op klopt, sommige soorten verkleuren ook bij het rijpen. Snijd de stengel door op ongeveer vijf centimeter van de vrucht. Vruchten die worden geoogst zonder stukje steel rotten sneller. Pompoenen zijn onder te verdelen in vier groepen.

  • Cucurbita maxima. Grote vruchten voort van meer dan 10 kilo, matig van smaak en niet zo heel lang te bewaren.
  • Cucurbita moschata. Deze pompoenen zijn aantrekkelijk door hun fijne zachte, soms wat nootachtige smaak. Ze zijn niet zo groot (0,5-5 kilo) en allemaal redelijk goed bewaarbaar.
  • Cucurbita pepo. Deze planten ranken meestal wel maar worden toch vaak minder groot. Deze pompoenen zijn minder lang houdbaar en niet groot van formaat. Soms is het verschil tussen courgettes en de pompoenen uit deze groep heel klein.
  • Cucurbita mixta. Niet erg grote en vaak langwerpig gevormde pompoenen die vooral in Amerika erg populair zijn. Ook deze pompoenen zijn minder lang houdbaar.

Pompoenrassen met kleinere vruchten: een aanrader

De rassen met kleinere vruchten tot 10 kilo zijn aantrekkelijk om mee te experimenteren. Smaak, kleur en vorm kunnen behoorlijk verschillen, maar de meeste zijn qua smaak beter dan de grotere soorten (voller, zoeter, vaster vruchtvlees). Doordat ze een lager vochtgehalte hebben, kan je ze vaak een stuk beter bewaren.

----------

Tomaten

Tomaten opkweken is erg leuk en ook heel eenvoudig. Ze kunnen in de volle grond maar het wil ook heel goed in potten en bakken. Ze doen het goed in elke grond. De tomaat heeft behoefte aan licht en warmte. Is gevoelig voor vorst. Ze kunnen niet zo goed tegen overmatige nattigheid en slecht weer. De tomaat kan na de IJsheiligen naar buiten. Je kan vanaf eind juli oogsten. Alle delen van de plant bevatten het giftige solanine, behalve de rijpe vruchten. Het is een nachtschade, dus eet alleen rijpe vruchten.

De tomaat is geschikt voor zowel koude als warme bereidingen. Hij bevat veel vitamine C, kalium en lycopeen (een stof die helpt tegen kanker). De tomaat is altijd lekker: hartig, zoet, fris, gekookt, rauw, soep,, puree, in de oven, gedroogd, inmaak zoals chutney, enz. De mogelijkheden zijn bijna eindeloos. Een echte aanrader. Zelfgekweekte tomaat smaakt bovendien altijd lekkerder dan tomaten die je in de winkel koopt. Er is waarschijnlijk geen enkele andere groente waarvan zoveel rassen worden aangeboden.

Tomaten ingedeeld naar de vorm

  • Ronde tomaat
  • Paprikatomaat (semi-hol)
  • Vleestomaat (groter en vleziger)
  • Cherrytomaat (snoeptomaatjes)
  • Romatomaat (ovaal tot langwerpig, vaak zeer weinig sap en geschikt voor soepen, sauzen en inmaak)
  • Cocktailtomaat (tussen ronde tomaat en cherytomaat in)

Tomaten ingedeeld naar de groeivorm

  • Stamtomaten
  • Struiktomaten
  • Semi-struikvorm
  • Dwergtomaat (zeer geschikt voor de potteelt)