Deventer
Het is volop herfst. Wanneer de zon schijnt komt er een mooie goudgele gloed over de struiken
die langzaam hun kleur verliezen.
De bomen worden zienderogen kaler en er komt steeds meer blad in de tuin. Het is zinvol om dat te laten liggen, het voedt het bodemleven en biedt bescherming tegen de kou voor plant en dier. Maar er zijn helaas ook grauwe, grijze dagen, kil en regenachtig.
Toch hoeft de tuin er in dit jaargetijde niet troosteloos uit te zien. Silhouetten van uitgebloeide bloemen kunnen nog een mooie structuur geven en tevens beschutting bieden aan insecten. En er zijn prachtige winterbloeiers die nog kleur brengen in een border. Een goed voorbeeld is de Winterkamperfoelie (Lonicera fragrantissima). In de zomer een
groene heester, die circa 150cm hoog wordt en die goed als achtergrond kan dienen voor kleurrijke eenjarigen en weinig eisen stelt aan zijn standplaats. Het is een compacte, langzaam groeiende struik die bij koude een deel van zijn blad verliest, maar vanaf januari/februari de volle aandacht trekt met zijn heerlijk geurende, kleine witte bloempjes. Deze bloempjes zijn niet alleen aantrekkelijk voor onze neus, maar zeker ook voor de vroeg ontwakende insecten.
De rode besjes die zich later ontwikkelen zijn een goede voedingsbron voor vogels.
Heb je wat meer ruimte dan is een Viburnum ook een prachtige struik die de tuin kan opvrolijken. Er zijn verschillende soorten met mooie bloeikleuren. De Viburnum bodnantense bloeit van januari tot maart met roze-rode bloemen op het kale hout en heeft de voorkeur voor een wat zonnige standplaats. De Viburnum tinus, ook wel sneeuwbal genoemd, kan wel drie meter hoog worden, blijft wintergroen en heeft witte bloemetjes, die van november tot mei kunnen bloeien. Daaruit ontstaan blauw/zwarte besjes. Vormsnoei geeft voor de plant geen problemen en kan het beste plaatsvinden in maart/april. Dit gaat dan helaas wel ten koste van de besjes.In de border brengt ook de Helleborus (stinkend nieskruid) kleur. Er zijn veel soorten gekweekt. Wit, geel, roze, dubbele bloem, spikkeltjes. Afhankelijk van de soort zullen ze bloeien van november tot ver in het voorjaar.
Als je van geel in de tuin houdt, dan is Jasminum nudiflorum, winterjasmijn, ook een aanwinst. Hij bloeit met geurende, gele, stervormige bloemetjes op kaal hout. De takken zijn groen. Hij komt het beste tot zijn recht tegen een pergola of muur en heeft dan wel wat steun nodig. Hij bloeit door tot in het voorjaar, dan nemen de Forsythia en de narcissen de zonnige, gele uitstraling over. Ook de Hamamelis japonica, toverhazelaar, bloeit al vroeg in het seizoen, weersafhankelijk in februari-maart. Voor degene die geel toch niet zo waarderen is hij ook verkrijgbaar met oranje of rode bloemen.
De rijkbloeiende Camelia of Japanse roos, bladhoudend, enkel of dubbelbloemig, wit, roze of rood, heeft graag een wat beschutte plek en geeft vaak al vanaf februari kleur aan de tuin.Hoewel het opfleuren van de tuin onze zintuigen streelt, is dat niet de enige reden om meer bloei in de wintertuin te brengen. Zo gauw de zon een beetje warmte geeft hebben bijen, hommels en vlinders al stuifmeel en nectar nodig.
Diversiteit aan geurende winterbloeiers levert een belangrijke bijdrage aan de overlevingsmogelijkheden van insecten, maar slechts dan als je tuiniert zonder bestrijdingsmiddelen.
Er zijn naast de genoemde nog veel meer winterbloeiers. Een kweker kan u zeker verder wegwijs maken.
Jotine Sonder
