Onze reisleiders Erica Hoogerbeets en Ton Blokvoort spraken in hun laatste bericht vóór vertrek de hoop uit dat de tuinenreis 2023 een mooie en afwisselende reis zou mogen worden. Dat is ruimschoots gelukt. Het door hen gekozen Hotel Monopole is een goed, schoon en degelijk hotel met goed eten. Mooi weer hadden we zeker met als gevolg een eerste zeer hete nacht. De enige uitzondering was een kleine dip, waar in de stromende regen de stadswandeling in Maastricht dwars zat. Maar dat had ook weer zijn charme.
Dag 1: woensdag 21 juni
1e Tuin – Familie Verheggen – Lottum (4000 m2)
Tuin Verheggen is een gevarieerde kleurrijke in eigen stijl aangelegde tuin met mooie zithoekjes. Specialiteit is een groot assortiment vaste planten en dahlia’s welke in mooie kleur combinaties zijn toegepast in de borders. Oude bomen en heesters bepalen mede de sfeer van de tuin. In deze eerste tuin werden we ontvangen met koffie en thee met streekeigen koek. Iedereen moest na die lange reis natuurlijk onmiddellijk naar het toilet. Maar dat zat in de eigen woning en was dus wat lastig. Deze grote tuin heeft veel bijgebouwen, misschien kan de toilet daar beter gesitueerd worden. Eigenaresse vertelde over de start van de tuin die in de nabijheid van haar ouderswoning ligt. Eerst hebben ze een nieuw huis gebouwd en toen de grote eik en de hemelboom (nu een invasieve soort) geplant. In latere jaren zijn er stukken grond bijgekocht, die aan de tuin zijn toegevoegd. Meneer Verheggen is de dahliaverzamelaar, maar samen zijn ze altijd in de tuin aan het werk. Er zijn veel rozen en ééndagslelies. Aan speciale thematuinen doen ze niet, alles wordt door elkaar geplant. Mooie tuin met een leuk theehuisje, een prieel, verrassende hoekjes en rozenbogen.
2e Tuin - Historische Groentehof – Beesel
De Historische Groentehof is gestart door de bevlogen eigenaar, maar hij heeft het vanwege zijn leeftijd overgedragen aan de Stichting Vergeten Groenten. Voor de ontvangst van bezoekers is een verhoogd terras tegen de grote kas aangebouwd. Op het terras kregen we koffie en speciale thee van munt uit eigen tuin met daarin een goudsbloem. Vrijwilligers onderhouden de tuin, waar geen onkruidje te zien is. Bij de uitgebreide collectie oude en nieuwe groentensoorten en landbouwgewassen zijn duidelijke etiketten geplaatst met veel informatie. Een drietal rondleiders namen ons mee de tuin in. Deze dames, ook vrijwilligers, vertelden over de producten en hun eetbaarheid. Van veel gewassen kon worden geproefd terwijl de dames ons van recepten voorzagen. In de tuin staan veel praktische eivormige bogen om bonen etc. tegenaan te laten groeien, zodat deze van binnen uit kunnen worden geplukt.
Raketblad (Solanum sisymbriifolium - wilde tomaat, Litchitomaat) wordt gebruikt tegen aaltjes, maar bleek ook geschikt te zijn om coloradokevers te lokken, die dat gewas lekkerder vinden dan aardappels, waardoor ze makkelijk weg te vangen zijn. Gewoon langs de aardappels een paar rijtjes raketblad planten en klaar is Kees. Met vele andere soorten bonen werd ons het “Heilig boontje” of Monstransbonen (Phaseolus vulgaris) getoond. Deze bijzondere namen hebben ze te danken aan de paarse tekeningen bij de navel (plek waar de boon vastzit binnen in de peul). Deze tekening doet denken aan een soldaatje, een duif of adelaar of zelfs een monstrans. Er is ook een soort van pluktuin voor particulieren en aan het einde van het seizoen mogen de vrijwilligers alle gewassen meenemen. Jammer dat we zo ver weg wonen!
3e Tuin - De Goede Gaard – Berg aan de Maas (9000 m2)
Het echtpaar Babke Moelee & Frans van Straaten kochten in 2017 dit vervallen huis met een grote binnenplaats. Er is veel aan gedaan om het huis te restaureren. Beide eigenaren zijn beroepskunstenaar. Zij hebben een schapenweide omgetoverd tot de tuin die is uitgevoerd in grote cirkels met daartussen slingerpaden. Het achterste deel van de tuin ligt tegen de Maas en moet nog worden aangelegd. Langs de randen van het geheel zijn honderden bomen en struiken geplaatst. In de keuze van de beplanting is gezocht naar voor vogels, insecten en kleine zoogdieren geschikte soorten. In het midden van de tuin ligt een, biologische moestuin en door de hele tuin staan veel beelden van het echtpaar.
Dag 2: donderdag 22 juni
4e Tuin - De Carishof – Klimmen (3800 m2)
De huidige bewoners Hans de Vree - Matthijs Smits kochten huis en tuin in maart 2002. Het huis was meerdere keren aangepast en gerestaureerd. De binnenplaats was vroeger de mestopslag. In de hoek een historisch verhoogd kippenhok. In de muur een kunstmatige waterstroom om de gewenste sfeer te creëren. Een prachtige hellende tuin met veel heggen en een vijver, waarin een grote groep zwanenbloemen te zien was. Over ieder detail was nagedacht. Er is een kleine boomgaard waarin de boomspiegels zijn afgewerkt met lage randen van wilgentenen in navolging van middeleeuwse nutstuinen. Daarin bloeien, tegelijk met de bomen, een groot aantal witte narcissen. In de tuin staat een stijlvolle oranjerie, gebouwd in 2002 met houten spanten met daar langs geleid een grote Plumbago auriculata (mannentrouw). De vele hoge heggen worden meerdere keren per jaar ultra-strak geschoren, evenals de buxusbollen. De beek onderlangs de tuin wordt gevoed door een bron vanuit de nabijheid van het volgende dorp. Via-via stoomt dit water in de Maas. In de tuin ook een kleine wijngaard. De heren gaan dit jaar stoppen met de openstelling van de tuin, dit vanwege verkoop. Jammer!
5e Kwekerij Marni’s – Bunde
Kwekerij en showtuinen rond een oud veilinggebouw. Ook hier, als er tijd en geld is, weer restauratie van het gebouw. Het bedrijf is pas enkele jaren geleden naar deze plek verhuisd, maar de potentie tot een geweldig mooi ingericht geheel was nu al te zien. De leden van onze groep hadden zoveel gekocht, dat buschauffeur Henk moeite het in de bagageruimte te laden. Deze kwekerij met showtuinen zijn de moeite waard om over een paar jaar weer te bezoeken, als alles volgens de plannen is ingericht.
6e Tuin – Hoeve Schopsheim – ’s Gravenvoeren – België
Omdat de bus, door de steile smalle weg niet boven kon komen, werden we met een huifkar achter een tractor naar boven gereden. Maar, enkele dapperen kozen er toch voor te gaan lopen. Aangekomen in het historische pand, kregen we een heerlijke lunch met Franse baguettes (harde broodjes).
De eigenaren kochten, na veel omzwervingen Schopsheim (de naam betekent “schapenweide”, “schops” = schapen, “heim” = huis, in dit geval weide), omdat ze verliefd waren geworden op de locatie. Het kostte hen vele jaren van hard werken om het bouwval om te bouwen tot wat het nu is, een geweldig mooi gebouw met een mooie fontein op de binnenplaats en rondom, de in 22 jaar aangelegde ruim opgezette tuin, met vrij uitzicht over het heuvellandschap. Maar het huis gaat met zijn vele afdelingen en zitgelegenheden, die we ook mochten bekijken, toch met de eer strijken. De eigenaresse Maria Kapteijns is een bijzondere vrouw, die flesjes met lavendelolie uit Frankrijk verkoopt, omdat daarmee volgens haar veel kwalen te genezen zijn.
7e Stadswandeling Maastricht
Veel overleg was onderweg nodig om te bepalen of we de standswandeling, onder leiding van gidsen door de binnenstad van Maastricht wel zouden kunnen maken. De weersvoorspelling was bar slecht, er werd veel regen verwacht. Uiteindelijk werd besloten toch een poging te wagen, want de regen bleef volgens verwachting nog even uit. We waren echter nog niet uit de bus en in groepen verdeeld of het begon stevig te regenen. Jammer, want door het gekletter op de paraplu’s konden we de gids niet goed verstaan. We hebben de route daarom maar ingekort tot een klein uurtje. Mooie stad om nog eens te gaan bekijken, maar nu waren we blij weer in de bus te zitten. Ikzelf scoorde nog een paar foto’s van Diospyrus virginiana (Amerikaanse persimoen of Virginische dadelpruim) en en Hovenia dulcis (Japanse- of oosterse rozijnenboom).
Dag 3: vrijdag 23 juni
8e Tuin - In de Mehre – Susteren (1580 m2)
Een mooie diepe tuin van Diana en Rob Koolen is aangelegd in 2005. De tuin is verdeeld in rechthoekige tuinkamers, met ieder hun eigen sfeer. De vijver die er pas twee jaar geleden was aangelegd, oogde nu al “volwassen”. Vóór in de tuin stonden twee hoge amberbomen (Liquidambar styraciflua), die bedoeld waren om als een soort poortwachters tot hoge exemplaren uit te groeien. Jammer dat slechts een van de twee dat ook deed. De andere was zijn top verloren en een soort bolvorm geworden. Verder veel heggen en achter in de tuin een drietal dwergkastanjes (Aesculus pavia ‘Humilis’). Deze tuin was dit jaar pas voor het eerst opengesteld. De tekening, gemaakt door een architect, wordt stukje bij beetje verder uitgevoerd. Diana deelde, terwijl wij onze ogen uitkeken, chocolaatjes uit.
9e Tuin - Van de fam. Cruys-Frederix – Zonhoven – België (3600 m2)
Ongeveer 37 jaar geleden is het echtpaar gestart met de tuin. Ook hier veel tuinkamers, maar nu met meer rondere vormen. Er staan veel bijzondere planten die de eigenaar op zijn duimpje kent. Op een van de tafels lagen een aantal klappers, waarin alle planten keurig per groep en op alfabet gesorteerd staan. Bezoekers kunnen daar de soorten in opzoeken. De gevarieerde romantische tuin is in verschillende stadia aangelegd door de eigenaar zelf. De eigenaar vertelde dat planten die veel vocht vragen op een schaduwrijke vochtige bodem worden geplant, met gezeefde bladaarde wordt uitdroging van de bodem voorkomen. De bodem wordt verrijkt met veel compost, ook om het vocht in de bodem goed vast te houden.
10e Tuin - Van Marc en Gaby - Peer – België (5000 m2)
Vanaf het afzetpunt ongeveer 1 km gelopen om bij de tuin om de langgevelhoeve te komen. Hoewel de bus vanwege smalle weggetjes en krappe bochten niet naar de tuin kon, was hij later toch ter plekke om ons weer op te pikken. De tuin met erg veel buxusbollen was enigszins besloten. Hoewel er overal landbouwgronden omheen liggen, was er maar één doorkijk vanuit de tuin naar “buiten”. Achterlangs de tuin lag een uitgebreide lange groentetuin. Gezien het feit dat de eigenaren allebei tuinarchitect zijn viel de variatie aan plantensoorten wat tegen. Veel hortensia’s en bomen. Leuk was de schommel aan een van de hoge boomtakken.
Thuisreis / afscheidsdiner
En zoals altijd een terugreis van een paar uur. Door de files onderweg kwamen we een half uurtje later aan bij Pijnappel in Klarenbeek voor ons laatste onderdeel, het afscheidsdiner. Lekker gegeten met ijs en pudding na en daarna netjes door Henk teruggebracht naar de opstaplocaties.
Een prachtige, perfect door de afdeling Deventer georganiseerde reis, beetje warm, maar de bus koelde ons steeds weer af.